Kameni most duže od jednog veka spaja ljude u Ivanjici

Ivanjica- U dolini reke Moravice smestila se Ivanjica, a njeno stanovništvo duže od stotinu godina istim Kamenim mostom prelazi sa jedne na drugu obalu.

 

 

Najveći jednolučni most na Balkanu, Izgradili su , počev od 1904. pa sve do 1906. godine, italijanski majstori od klinasto-tesanog kamena, bez vezivnog materijala. Više od jednog veka traje i služi ljudima.

-Specifičan je po tome što je izgrađen od klesanog kamena (iz lokalnog majdana u Raščićima) po principu klinova, bez upotrebe vezivnog materijala (maltera)-objašnjava Sofija Drndarević iz Kulturnog centra Ivanjica

 

Foto Gzs Sofija Drndarević

 

 

Dužina luka iznosi impresivnih 24 metra (negde se pominje i 25 metara), dok je ukupna širina mosta 6,95 metara. Kolovozna traka je široka 4,95 metara, a sa obe strane se nalaze trotoari širine po jedan metar.

Glavni inženjer projekta bio je profesor Milenko Turudić iz Beograda. Njegov projekat i izvođenje radova bez maltera, po principu klinova, predstavljaju izuzetno inženjersko dostignuće za to vreme.

Ovaj most je žila kucavica Ivanjice. Simbol i  lepota   i nije  jedini most na teritoriji ove   opštine koji je na taj način sagrađan, isto je i sa Rimskim mostom u selu Kumanica.

 

Foto Gzs

Most je pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Kraljeva. Opština Ivanjica ga je proglasila za nepokretno kulturno dobro 1983. godine, a Republika Srbija 1987. godine proglasila ga je za kulturno dobro od izuzetnog značaja.

U skaldu sa tim odlukama, preuzeti su određeni koraci po njemu je zabranjem teretni, ali još uvek ide putnički i pešački saobraćaj.

Izmeštanjem saobraćaja sa kamenog mosta i rekonstrukcijom dela grada koji je prepoznatljiv kao Stara čaršija i koji je kulturno dobro, dobiće se proširenje starog trga koji se nekada nalazio na ovom prostoru

 

--Inicijativa i predlog lokalne samouprave je da se u nekom narednom periodu most zatvori za saobraćaj tako da dobijamo jos jedan trg od Kamenog mosta do crkve cara Konstantina i carice Jelene-kaže Janko Grbić ,direktor TO Ivanjica

Takođe,pažnju privlači i prelep vidikovac u gradskom parku u samom centru Ivanjice koji pruža fantastičan pogled na most. Izgradnju je na inicijativu lokalne vlasti sprovela upravo Turistička organizacija pa Grbić dodaje

-Za vreme Nušićijade se ovde održavaju predstave,izložbe,kabarei,tako da imamo jošjedan značajan turistički sadržaj.

 

Foto Gzs Janko Grbić TO Ivanjica

 

Izgradnja mosta je koštala značajnih 100.000 dinara u to vreme, ali i dva ljudska života. U nesreći koja se dogodila 13. septembra 1905. godine, poginuli su italijanski majstor Jovan Polo i Srbin Vukadin Mutavdžić iz Seništa.

U njihovu čast, preduzimač Blagoje Luković podigao je spomenik na ivanjičkom groblju.

 

Niko ne zna koliko je vode proteklo ispod njega, niti koliko ga je ljudi prešlo, ali svi znaju da je bez obzira na decenije postojanja stabilan i čvrst oslonac u svakodnevnom funkcionisanju.

 

 

GZS